حمایت دیپلماتیک
حمایت دیپلماتیک
حمایت دیپلماتیک به چه معناست؟ شرایط حمایت دیپلماتیک چه می باشد؟ از چه اشخاصی می توان حمایت دیپلماتیک کرد؟ آیا پناهندگان و و افراد بی تابعیت از حمایت دیپلماتیک برخوردارند؟ حمایت دیپلماتیکی بر عهده چه شخصی می باشد؟ آیا اشخاص حقیق از حمایت دیپلماتیک بر خوردارند؟ استثنایات حمایت دیپلماتیک چه می باشد؟ در این مقاله سعی شده که به شما همراهان همیشگی سایت ملک پور در مورد سازمان ملل متحد توضیحاتی هرچند اجمالی ارایه شود.
حمایت دیپلماتیک عبارت اند از کلیه اقدامات دیپلماتیک یک کشور نزد کشور دیگر برای احقاق حق اتباع خود و حمایت از آنان که در قلمرو کشور خارجی مورد تعدی و تجاوز – اعم از مالی و جانی – قرار گرفته اند وضرر و زیان مادی یا معنوی به آنان وارد آمده است . در این حالت ادعای شخصی به ادعای کشوری تبدیل می شود و حمایت دیپلماتیک به نوعی به لوح گردان شبیه خواهد شد که رسیدگی قضایی را از سطح داخلی به سطح بین المللی می رساند و رابط اولیه فرد متضرر و کشور مسئول را به رابطه کشور متبوع متقاضی و کشور مسئول مبدل می سازد.
تابعیت دوگانه میتواند وقتی که شخص در پی حمایت دیپلماتیک بر می آید مشکلاتی را در پی داشته باشد . قائده ی کلی که بر حمایت دیپلماتیک تابعیت های دوگانه حاکم است، در بند ۴ کنوانسیون لاهه مصوب ۱۹۳۰ آمده : یک دولت نمی تواند حمایت دیپلماتیکش را به تبعه اش در مقابل کشوری که فرد تبعه ی آن دولت نیز هست اعمال کند.
گرچه کشورهای محدودی کنوانسیون لاهه را به رسمیت می شناسند، این قید (که به قاعده ی عدم مسئولیت نیز معروف است) سالهاست که عرفا در حقوق بین الملل پذیرفته شده است. به عنوان مثال وزارت امور خارجه آمریکا تاکید میکند:
دولت ایالات متحده آمریکا قبول دارد که پدیده ای به اسم تابعیت دوگانه وجود دارد اما این پدیده را به دلیل مشکلاتی که می تواند در پی داشته باشد تشویق و ترغیب نمیکند. ممکن است ادعای دیگر کشورها در مورد تابعیت دوگانه ی شهروندان آمریکایی با قوانین آمریکا در تضاد باشد و تابعیت دوگانه میتواند دولت آمریکا را در یاری رساندن به شهروندانش در خارج از کشور با محدودیت روبرو کند.
شرایط اجرای حمایت دیپلماتیک:
- تابعیت مدعی : براساس یک قاعده عرفی کلاسیک ، باید میان فرد زیان دیده و کشور متقاضی رابطه حقوقی و سیاسی وجود داشته باشد. این رابطه معمولا ناشی از تبعیت سیاسی ، یعنی تابعیت است و رویه قضایی نیز در این مورد مصرح است که : “در صورت فقدان موافقت نامه های خاص ، تنها رابطه ی تابعیت به یک کشور حق حمایت دیپلماتیک می دهد”
- استمرار تابعیت مدعی :
یکی از نکاتی که در این مورد باید دقت شود استمرار تابعیت مدعی درخواست حمایت دیپلماتیک می باشد به این صورت که باید از ابتدای زمان ورود ضرر و زیان به وی تا وقوع عمل متخلفانه موضوع حمایت دیپپلماتیک و در طی در خواست حمایت دیپلماتیک از کشور متبوع خود و نیز به هنگام اقامه دعوای بین المللی از سوی کشور حامی تا زمان فیصله دعوا تابعیت تغییر نکند.
- حمایت از اشخاص حقوقی :
امکان حمایت از اشخاص حقوقی ، اعم از اشخاص حقوق عمومی ، خصوصی ، از جمله شرکت های تجاری از سوی کشور متبوع آنها وجود دارد و در این مورد وضعیت مانند حمایت از اشخاص حقیقی است ، با این تفاوت که ملاک تابعیت برای آنها ، کشور محل ثبت یا مرکز امور فعالیت های مهم آنهاست. البته کشورها با انعقاد موافقت نامه های خاص ترتیبات دیگری را مقرر می کنند .
- حمایت از سهامداران:
در مورد حمایت دیپلماتیک از سهامداران ، سرمایه گذاران و یا طلبکاران خارجی شرکت ها توسط کشور متبوع آنها ، صرف نظر از تابعیت شرکت ، رویه قضایی بین المللی ، نظریه واحدی به دست نمی دهد به همین دلیل امروزه کشورها معمولا در موافقت های دوجانبه بازرگانی ، ماد ه ای در مورد چگونگی حمایت دیپلماتیک از سهامداران خارجی شرکت ها می گنجانند.
- حمایت از اشخاص دارای تابعیت مضاعف
حمایت دیپلماتیک از اشخاص دارای تابعیت مضاعف از سوی هریک از کشورهای متبوع آنان امکانپذیر است ، مشروط به اینکه علیه یکدیگر نباشد به همین دلیل در خواست حمایت دیپلماتیک علیه کشوری که شخص مذکور در عینن حال تبعه آن کشور نیز محسوب می شود پذیرفتنی نیست.
دیوان داوری ایران آمریکا در یکی از تصمیمات بحث برانگیز خود تابعیت موثر را پذیرفت که به موجب آن ، دارندگان تابعیت توامان ایرانی ـ آمریکایی در صورتی می توانند به عنوان تبعه آمریکا علیه ایران در دیوان شکایت کنند تابعیت غالب یا همان موثرشان آمریکای باشد.
- مراجعه قبلی و مقدماتی مدعی به مقامات داخلی
شرط دوم اجرای حمایت دیپلماتیک ، آن است که مدعی قبل از درخواست حمایت حمایت دیپلماتیک از کشور خود ، برای دادخواهی به مقامات صلاحیتدار داخلی که در قوانین ومقررات کشور محل وقوع تخلف ، پیش بینی شده است مراجعه کرده و از کلیه خدمات دادخواهی استفاده کرده ، اما نتیجه ای نگرفته است.
استثناهای وارد برقاعده توسل به مراجع داخلی
در موارد زیر ، اجرای قاعده لزوم مراجعه به مقامات محلی ، شرط اعمال حمایت دیپلماتیک نیست :
- هرگاه خسارتی از کشوری به کشور دیگر وارد شود ، مانند غرق کردن کشتی دولتی یا بی حرمتی به ماموران دولتی.
- هرگاه در فرایند داد خواهی تاخیر غیرموجهی روی دهد که به کشوری که ادعای مسیولیت متوجه اوست ، قابل انتساب باشد.
- هرگاه کشوری که ادعای مسیولیت متوجه اوست مانع دادخواهی مدعی شود.
- هرگاه نقص و بی نظمی در سازمان قضایی و آیین دادرسی کشوری که ادعای مسیولیت متوجه اوست ، وجود داشته باشد.
- هرگاه دسترسی مدعی به مراجع داخلی امکان عقلی و منطقی نداشته باشد.
شما متقاضیان گرامی می توانید در مورد کسب اطلاعات بیشتر با موسسه ملک پور در ارتباط باشید. موسسه ملک پور با سالها سابقه درخشان در امر مهاجرت شما را یاری دهد. شما می توانید با موسسه ملک پور از طریق تلفن مشاوره رایگان دریافت نموده و همچنین از طریق مشاوره حضوری از تجربیات و اطلاعات کافی مشاوران کارآمد را به دست آورید.
نگارنده: امید محمدی
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.