مشکلات مرتبط با حمایت دیپلماتیک تابعیت های مضاعف
مشکلات مرتبط با حمایت دیپلماتیک تابعیت های مضاعف
در سال های اخیر به دست آوردن تابعیت دوم برای بسیاری منفعت فزاینده ای را به دنبال داشته است. به طور کلی به دست آوردن تابعیت و پاسپورت یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا میتواند به دارنده ی آن و خانواده اش امکان زندگی و کار آزادانه در هر کدام از کشورهای اتحادیه اروپا را بدون نیاز به دریافت هرگونه ویزا بدهد.
تابعیت دوگانه همینطور میتواند وقتی که شخص در پی حمایت دیپلماتیک بر می آید مشکلاتی را در پی داشته باشد.قائده ی کلی که بر حمایت دیپلماتیک تابعیت های دوگانه حاکم است، در بند ۴ کنوانسیون لاهه مصوب ۱۹۳۰ آمده : یک دولت نمی تواند حمایت دیپلماتیکش را به تبعه اش در مقابل کشوری که فرد تبعه ی آن دولت نیز هست اعمال کند.
گرچه کشورهای محدودی کنوانسیون لاهه را به رسمیت می شناسند، این قید (که به قائده ی عدم مسئولیت نیز معروف است) سالهاست که عرفا در حقوق بین الملل پذیرفته شده است. به عنوان مثال وزارت امر خارجه آمریکا تاکید میکند:
دولت ایالات متحده آمریکا قبول دارد که پدیده ای به اسم تابعیت دوگانه وجود دارد اما این پدیده را به دلیل مشکلاتی که می تواند در پی داشته باشد تشویق و ترغیب نمیکند. ممکن است ادعای دیگر کشورها در مورد تابعیت دوگانه ی شهروندان آمریکایی با قوانین آمریکا در تضاد باشد و تابعیت دوگانه میتواند دولت آمریکا را در یاری رساندن به شهروندانش در خارج از کشور با محدودیت روبرو کند.
سایر کشور ها نیز همین موضع را در قبل این موضوع اتخاذ کرده اند.دولت استرالیا تاکید دارد که : میتواند توانایی ما را در فراهم کردن کمک های کنسولی که باید به شما ارائه شود با محدودیت مواجه سازد.
دپارتمان امور خارجه کانادا نیز به این نکته اشاره دارد که: تابعیت دوگانه بدین معنی است که شما شهروند بیش از یک کشور هستید. در حالی که داشتن تابعیت بیش از یک کشور در کانادا غیر قانونی است، برخی کشورها تابعیت دوگانه را قانونی نمی دانند. اینمیتواند مقامات کانادایی را در یاری رساندن به شما محدود یا حتی متوقف کند، مخصوصا وقتی که زندانی شده باشید.
بریتانیای نیز این نکته را بیان میدارد که: به عنوان کسی که تابعیت دوگانه دارد شما نمیتوانید از کمک های دیپلماتیک دولت بریتانیا وقتی که در کشور دیگری که در آنجا نیز شهروند محسوب میشوید بهره مند شوید.
به عنوان مثال اگر شما تابعیت بریتانیا و چین را داشته باشید، نمیتوانید از کمک دیپلماتیک بریتانیا وقتی که در چین هستید برخوردار باشید.
اگرچه قائده ی عدم مسئولیت دیگر اصل متداول قابل اعمال در مواردی که مشکلی در مغایرت تابعیت پیش می آید نمیباشد و در سالهای اخیر با قاعده ی تابعیت موثر جایگزین شده است که در مورد نوتبوهم دردادگاه بین المللی عدالت بیان شد :
داور بین المللی ترجیح و اولویت را به تابعیت واقعی و موثر داد که بر اساس شواهد مبنی ست بر واقعیات محکمتر که فرد را با یکی از تابعیت ها بیشتر پیوند میدهد. در این باره فاکتور های مختلفی مورد ملاحظه قرار میگیرند و اهمیتشان از موردی به مورد دیگر متفاوت است، به عنوان مثال: محل سکونت دائمی فرد یکی از فاکتورهای مهم محسوب میشود اما فاکتورهای دیگری نیز مثل مرکزی که برای وی منفعت دارد و روابط خانوادگی و شرکت وی در امور روزمره زندگی و تعلقی که وی به آن کشور نشان میدهد و همینطور محلی که فرزندانش پرورش یافتند حائز اهمیت است. این اصل توسط خیلی از محاکم مورد تایید قرار گرفت.
کمیسیون دعوی های ایران و ایالات متحده در پرونده شماره A-18 به عنوان مثال عنوان کرد که قانون مربوطه که ممکن است دادگاه از آن بهره بگیرد: قانونی است که در پرونده ی نوتبوم جریان داشته؛ قانون تابعیت واقعی و موثر و تلاش برای پیدا کردن شواهد مبنی بر پیوند شخص با یکی از تابعیت ها.
همین محکمه در پرونده شماره ۲۹۶ که در رابطه با بواناتی و دولت جمهوری اسلامی ایران بود، درخواست غرامت را غیروارد تشخیص داد که در مورد شخصی بود که تابعیت دوگانه ی ایرانی آمریکایی داشت و رای را بر آن داد که تابعیت غالب و موثر تابعیت ایالات متحده نبوده است: شواهد حاکی از آن است که از سال ۱۹۷۴ یعنی وقتی که مدعی به آلمان نقل مکان کرده، محل اقامت دائمی وی، مرکز منفعتش، روابط خانوادگی اش و شرکت داشتن در امور روزمره اش برای اثبات ادعایش ناکافی بوده است.
نتیجه گیری
تابعیت دوگانه بر اساس اصل که در کنوانسیون لاهه در ۱۹۳۰ وضع شد حمایت دیپلماتیک را محدود میکند که بر مبنای آن دولت نمی تواند حمایت دیپلماتیکش را به تبعه اش در مقابل کشوری که فرد تبعه ی آن دولت نیز هست اعمال کند.
اما در سالهای اخیر محاکم بین المللی شروع به تغییر مبنا از اصل عدم مسئولیت به اصل تابعیت موثر داده اند.
در زمان تعیین نحوه حمایت دیپلماتیک در مورد تابعیت های دوگانه تنها، اموال و دارائی های تبعه معیاری برای تعیین نیستند بلکه معیارهای دیگری مثل مرکزی که برای وی منفعت دارد و روابط خانوادگی و شرکت وی در امور روزمره زندگی و تعلقی که وی به آن کشور نشان میدهد و همینطور محلی که فرزندانش پرورش نیز مورد توجه قرار میگیرند.
منابع:
-Diplomatic protection of dual nationals, Marco Mazzeschi, Attorney at Law – Commercial law & Business Immigration
-http://travel.gc.ca/travelling/documents/dual-citizenship
-https://www.gov.uk/dual-citizenship
-http://smartraveller.gov.au/tips/dual-nationals.html
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.