آزادی مشروط
آزادی مشروط:
در این مقاله در مورد آزادی مشروط شرح می دهیم.
آیا آزادی مشروط را می شناسید؟ آزادی مشروط زندانیان در قانون مجازات اسلامی به چه صورت است؟ مدت و تبعات آزادی مشروط به چه صورت است؟ شرایط خاص آزادی مشروط چگونه است؟ شرایط مربوط به آزادی مشروط چیست؟
همانطور که می دانید آزادی مشروط از یک سری شرایطی برخوردار می باشد که فرد باید دارای آن شرایط باشد تا آزادی مشروط شامل حال وی شود. شخصی که دوران محکومیت خود را طی می نماید امکان این را دارد که در دوران محکومیت خود با توجه به شرایطی آزادی مشروط شامل حال وی شود. موسسه ملک پور در این مقاله سعی دارد تا آزادی مشروط را به عرض شما رسانده و به سوالات شما در زمینه آزادی مشروط پاسخ دهد.
آزادی مشروط:
مجازات باید در اهداف مختلف خود بیش از هر مسئله ای به اصلاح مجرم توجه داشته باشد . شخصی که به حبس محکوم می گردد و دوران محکومیت خود را طی میکنند امیدوار به آینده خویش و نیازمند یاری و کمک برای بازگشت به جامعه و ساختن این آینده است لذا قابلیت محکوم در سرعت بخشیدن به اصلاح خود منوط به توجه و به موقعیت و سرنوشت است .
اجرای قسمتی از مجازات می توانند روشن کننده چند مسئله باشد :
اولا ، معین به مجرم اجازه نداده است تا بتواند از کیفر فرار کنند و آنان را بی ارزش شناسند لذا جامعه وظیفه خود را در اجرای کیفر انجام داده است .
ثانیا ، چون کیفر که ویژگی آن ارعاب و رنج و تحقیر است به فرض وجود تا حدودی اجرا شده و لی از آنجا که هدف مجازات بیشتر اصلاح بزهکار و بازگشت او به جامعه است ، نیازی به اینکه بدهکاری را در شرایط تحمل زندان تا پایان دوران محکومیت قرار دارد وجود ندارد ، به خصوص که محیط زندان سالم باشد یک محیط ثانویه است و به کار در محیط اجتماعی اولیه بهتر می توانند رشد سالم داشته و پرورش پیدا کند .
ثالثا ، احساس امنیت جامعه از خطر مجرم وقتی حاصل میشود که بزهکار طی دورانی از محکومیت آمادگی برای بازگشت به جامعه و پذیرش در گروه را پیدا کرده باشد و نیز این مسئله که مجرم حس می کند دوباره می تواند به جامعه بازگردد از نظر روانی برای وی حائز اهمیت است .
در کنار این مسائل نظری ، از جهت عملی نیست نگاهداری مجرمی که اصلاح شده بیفایده است . علاوه بر آنکه جامعه می تواند از نیروی فعال استفاده کند باید امکانات موجود در جهت اصلاح دیگران به کار گرفته شود . به عبارت دیگر آزادی مشروط علاوه بر نفع فردی متضمن منافع اجتماعی و متکفل دفاع اجتماعی نیز هست ، در قانون گذاری های مختلف ، آزادی مشروط محکوم پذیرفته شده است و یکی از مبانی سیاست جنایی جدید به شمار میرود .البته ممکن است اشکالاتی نیز در زمینه اعطای آزادی مشروط پیش آید که بیشتر ناشی از پذیرش آزادی بدون توجه و دقت در رفتار مجرمان است .
این مقاله متعلق به موسسه ملک پور می باشد.
آزادی مشروط زندانیان در قانون مجازات اسلامی :
مواد ۳۸، ۳۹ و ۴۰ قانون مجازات اسلامی تقریبن با تغییراتی که همان تکرار مواد قانون ۱۳۳۷ و ۱۳۶۱ است .ماده ۳۸ در اجرای قانون اصلاح دو ماده و الحاق یک تبصره به قانون مجازات اسلامی در سال ۱۳۷۷ اصلاح شده است .
طبق ماده ۳۸ اصلاحی : هرکس برای بار اول به علت ارتکاب جرمی به مجازات محکوم شده باشد و مجازات را گذرانده باشد دادگاه صادر کننده دادنامه محکومیت قطعی میتواند در صورت وجود شرایط زیر که بعدا به آنها اشاره خواهد شد حکم به آزادی مشروط صادر نماید .
با توجه به ماده فوق شرایط تشریفات مدت و تبعات اعطای آزادی مشروط را می توان به شرح زیر تقسیم کرد :
بند اول- شرایط مربوط به طبیعت مجازات
بند دوم -شرایط مربوط به کم در حال اجرا
بند سوم -شرایط خاص مربوط به محکوم
بند چهارم – تشریفات اعطای آزادی مشروط
بند پنجم -مدت آزادی مشروط و شرایط ضمن مدت
بند ششم – تبعات آزادی مشروط
بند دوم -شرایط مربوط به حکم:
حکم محکومیت باید در حال اجرا باشد و محکوم لااقل نصف مدت مجازات را تحمل کرده باشد در ماده ۳۸ قانون ۱۳۷۰ محکومی بایستی نصف یادو ثلث مدت مجازات را تحمل میکرد . این محدودیت موجب آن نیست که محکوم نتواند قبل از انقضای نصف مدت درخواست آزادی مشروط نماید اما حکم به آزادی با پایان گرفتن نیمی از مجازات امکان دارد .باید توجه داشت که اجرای نصف از مدت مجازاتها در مورد محکومان به حبس ابد به ظاهر امکان ندارد و در ماده ۳۸ اصلاحیه مانند ماده ۳۸ سابق اشاره ای به این موضوع نشده است . مسئله ای که ممکن است پیش آید این است که اگر کسی با تخفیف مجازات روبه رو شد آیا نصب اصل مجازات را باید تحمل کند یا کیفری تخفیف داده شده را باید مبنای محاسبه قرار دهد؟ به نظر ما مقدار مجازاتی که با رعایت تخفیف مورد قبول قرار گرفته باید برای رعایت مدت مورد محاسبه قرار گیرد .
بند سوم – شرایط خاص مربوط به محکوم
محکوم در صورتی که نیمی از مدت محکومیت خود را ، حسب مورد بگذراند باید واجد کلیه شرایط زیر باشند تا بتوانند از آزادی مشروط استفاده کند :
الف – باید در مدت اجرای مجازات مستمر حسن اخلاق نشان بدهد استمرار حسن اخلاق از این جهت در قانون پیش بینی شده است تا اطمینان بر اصلاح مجرم حاصل گردد .
ب – از اوضاع و احوال پیشبینی شود که پس از آزادی دیگر مرتکب جرمی نخواهد شد.احراز این مطلب گرچه در عمل مشکل است اما به هر حال با توجه به اوضاع و احوال و شرایط محکوم می تواند تا حدی به این پیشبینی دست یافت.
ج-تا آنجا که استطاعت دارد ضرر و زیان را که مورد حکم دادگاه یا مورد موافقت مدعی خصوصی واقع شده است پردازش یا قرار پرداخت آن را بدهد و در مجازات حبس توام با جزای نقدی مبلغ مزبور را بپردازند با موافقت رئیس حوزه قضائی ترتیبی برای پرداخت داده شده باشد . طبق هیئت دیوان عالی کشور دیه نیز از مصادیق ضرر و زیان و اخص از آن است . با توجه به این رای مادام که محکوم علیه را دیه را پرداخت نکرده و یا ترتیب پرداخت آن را نداده نمی تواند از آزادی مشروط استفاده کند. به نظر ما مجازات است و نمیتوان این دیدگاه را لااقل از جنبه ظاهری پذیرفت . طبق تبصره ۱ ماده ۳۸ اصلاحی مراتب مذکور در بندهای ۱ و ۲ باید مورد تایید رئیس زندان محل گذراندن محکومیت در قاضی ناظر زندان یا رئیس حوزه قضایی محل قرار گیرد . و مراتب مذکور در بند ۳ باید به تایید قاضی مجری حکم برسد . با احیای مجدد دادسرا طبق اصلاحات قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب در سال ۱۳۸۱ دادستان باید مراتب بندهای ۱ و ۲ را مورد تایید قرار دهد و نه رئیس حوزه قضایی . این نکته را نیز باید اشاره کرد که به نظر ما با توجه به قانون نیازی به اینکه محکوم شد سختن درخواست آزادی مشروط نماید نیست و دادگاه راسا میتواند با توجه به پیشنهاد سازمان زندانها و تایید دادستان یا دادیار ناظر زندان حکم آزادی مشروط دهد .
در نهایت می توان گفت که آزادی مشروط دارای شرایطی می باشد تا فرد محکوم به زندان از آن برخوردار شود و اینکه فرد محکوم به زندان باید در دوران محکومیت خود از خود رفتاری بروز دهد تا مشمول آزادی مشروط قرار گیرد. مواردی که فرد می تواند مشمول آزادی مشروط قرار گیرد در قانون مجازات ذکر شده است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید به وب سایت موسسه ملک پور مراجعه نمایید و اطلاعات لازم را به دست آورید.
منابع:
برگرفته از کتاب حقوق جزای اختصاصی دکتر حسین میر محمد صادقی
برگرفته از کتاب قانون مجازات اسلامی
نگار ولی یاری
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.